Hazine ve Maliye Bakanı Nebati Türkiye’nin yeni ekonomi politikalarına dait yaptığı açıklamada “Artık ekonomide Ortodoks değil, heterodoks politikalar izleyeceğiz.” demişti. Ortodoks ve heterodoks ekonomi politikalarının ne anlama geldiğini bilmeyen vatandaşlar, Ekonomi bakanının ne anlatmak istediğini anlamak için araştırma yapmaya başladı. Bakan Nebati’nin bu açıklamalarını meclis gündemine getiren İstanbul Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, heterodoks ekonomi politikalarının ne anlama geldiğine açıklık getirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2021 yılında gerçekleştirilen ihracat rakamları üzerinden ekonomiyi savunmasına ithalat rakamlarını gösteren Oluç, hükümetin aksine çok farklı rakamları ortaya koydu. Vekil Oluç, gündeme dair şu açıklamalarda bulundu;
Hani ihracatta büyük bir artış olduğu ifade ediliyor ya, bir karşılaştırma yaptık; Türkiye’nin 2002 yılı ithalat ve ihracatına baktığımızda, 50 milyar dolar ithalat yapılmış 2002 yılında, ihracat ise 15 milyar dolarmış. 2002 yılı kuruyla baktığımızda ithalat ve ihracat arasındaki fark 22,5 milyar Türk lirası oluyor. Şimdi, bu zafer yılı ilan edilmiş olan 2021’e bakalım: 2021 yılında ihracat 225 milyar dolara çıkmış, peki ithalat 271 milyar dolar; aradaki fark ithalat lehine 45,9 milyar dolar. Bu farkın Türk lirası karşılığı ne 616 milyar Türk lirası. Yani 2022 yılında bütçe tutarının hemen hemen yarısı aradaki farkı oluşturuyor. Hani bu kıpır kıpır Bakan, gözlerinde ışık yanan Bakanın “büyük başarı” diye anlattığı hikâye aslında böyle bir hikâye.
Aslında gözlerde bir Bakan ışığı da görmemeye başladık, son gün yaptığı röportajda, baktık, gözler donuklaşmış, bir ışık yok, kıpır kıpırlık geçmiş. Şimdi, bu Bakan diyor ki: “Artık ekonomide Ortodoks değil, heterodoks politikalar izleyeceğiz.” Nedir heterodoks ekonomi politikaları, herkes merakla bunu soruyor? Bakın, heterodoks ekonomi politikası demek: Enflasyonist baskıları önlemek amacıyla ücretleri belirli bir süre için ya da süre verilmeksizin dondurmak demektir. Buradan güdülen amaç gelir-fiyat çekişmesini kırmak ve enflasyonu denetim altına almak demektir. Bu uygulamaya çoğu kez fiyatların, faizlerin, kiraların dondurulması da eşlik eder. Nerede uygulandı bu? Latin Amerika ülkelerinde uygulandı, Brezilya’da uygulandı, Arjantin’de uygulandı, zaman zaman kısmi olarak Türkiye’de uygulandı ve her seferinde büyük bir fiyat…
Heterodoks ekonomi politikaları adıyla uygulanan bu adımların her biri hem Brezilya’da hem Arjantin’de ve kısmi olarak uygulandığı Türkiye’de fiyaskoyla karşı karşıya kaldı. Dolayısıyla, bir kez daha bunu vurgulamak istiyoruz yani bu kıpır kıpır Bakan, gözlerinde Bakan ışığı kalmamış olan Bakan, heterodoks ekonomi politikalarıyla ücretli çalışanların, işçinin, emekçinin, emeklinin, kamu çalışanının, kadının, gencin haklarına, maaşlarına, ücretlerine daha fazla el uzatacak, yoksulluğu daha fazla artıracak adımlardır bunlar. Bunu da bir kez daha vurgulamış olalım.
